Hoe kun je in een monument of woning binnen een beschermd stadsgezicht je energieverbruik terugbrengen? De welstandscommissie geeft aan dat veel mogelijk is. Bewoners hebben vaak een ander idee. Daarom organiseerde HilverZon een bijeenkomst over dit onderwerp om samen uit te zoeken waar welstand en duurzaamheid botsen.
Ruim veertig bewoners woonden de avond bij en hun kritiek was soms fel: “Hilversum wil graag duurzaam zijn, maar ik merk er niets van”, klonk het geërgerd. Energiecoach Paul Rasch peilde de stemming: mensen vinden welstand zeker belangrijk, maar soms zijn de regels te rigide en is de welstandcommissie onvoorspelbaar.
Paul leidde de avond in met zijn eigen ervaringen als bewoner van een rijksmonument. Het is hem gelukt de woning te verduurzamen, maar gemakkelijk was het niet. Goede prioriteiten stellen, veel advies vragen en soms gewoon doen, werkt het beste in zijn ervaring. Ook had hij een schrale troost voor de aanwezigen: “De meeste warmte gaat verloren door de ‘harde schil’, de daken en de muren. Vaak zijn die binnen de welstandsregels wel te isoleren.”
Praktijkvoorbeelden
Collega-energiecoach Erik de Lange presenteerde met drie voorbeelden uit de praktijk de problematiek waar woningeigenaren van een monument tegenaan lopen. Vol onbegrip luisterden de aanwezigen naar het oordeel van de welstandcommissie over het isoleren van een erker. In de jaren ’60 van de vorige eeuw was de woning (bouwjaar rond 1900) nog geen rijksmonument en is de oorspronkelijke erker vervangen. Niettemin staat de welstandscommissie niet toe deze erker te isoleren met dubbelglas.
Ook tijdens deze bijeenkomst bleken vooral de regels rond kozijnen en ramen een heet hangijzer. In de interactieve peiling was de overgrote meerderheid van de toegestroomde bewoners het eens met de stelling dat maximale glasisolatie in beginsel het uitgangspunt moet zijn. Alleen als het karakter echt onevenredig wordt aangetast, zou welstand een rol mogen spelen.
Onvoorspelbaar
Daarnaast vinden een aantal bewoners de welstandcommissie onvoorspelbaar. “De commissie spreekt niet met één mond”, merkte een bewoner op. “Ieder lid wil eigen accenten leggen, waardoor ik met vijf meningen rekening moet houden en de uitkomst van elk overleg weer anders kan zijn.”
Een andere aanwezige gaf aan behoefte te hebben aan een handleiding met wat wel en wat niet kan. “Zoiets kun je best per type huis vastleggen. Nu zijn de criteria van tevoren niet duidelijk en heb je geen enkel houvast.”
Brief
Aernoud Olde van HilverZon legde aan het eind van de avond uit dat de gemeente nu prioriteit legt bij het uitvoeren van verplichtingen die in Den Haag zijn opgelegd. “Op korte termijn verwacht ik geen aanpassingen op het welstandsbeleid. In het jaarplan 2019 worden geen veranderingen van welstandsregels in relatie met verduurzaming genoemd. De gemeente heeft wel een adviesbureau ingeschakeld, maar het onderwerp is op de agenda vooruitgeschoven.”
HilverZon zal de bevindingen van deze avond samenvatten in een brief en deze naar de wethouder sturen om de gemeente aan te sporen tot snelheid bij het verduurzamen van de welstandsregels.
